۲ - اويقارلاش!
"اويقارلاش!"
آدلی اولمز اثريمی چکديگی بويوک زحمتلری ايله مورال وئريجی
دستکلری اوچون سئوگيلی حيات يولداشيًما ايتحاف ائديرم.
يازيًلاريًمی سيته لريميز ايله سويداشلاريًميًزا گونده ره ن ائلدار
يولداشيًميًز ايله يازيًلاريًمی يايان آزادتريبون و سول گوناز سيته-
لريميزه درين تشککورلريمی بيلديريرم.
بالتاجی آراز
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ايسلام دينی آنتی- اينسانی دين دی؛
چونکو ده يرلری ... آنتی قاديًن دی، (بو کيتابيًن ۴۵۰- ۴۴۸– جی)
مئتودلاری ايسه ايستيبداديًن دی؛ (صحيفه لرينه باخيًنيًز!)
قورآن ايستر کی، کوله کوله قالا،
ايستمز کی حاقلی حاققيًنی آلا.
جاهيلين جهلينه اويماق گوناه دی، (باغيًشلانماز گوناه)
دينسل جهله سايغی دويماق گوناه دی، (باغيًشلانماز گوناه)
خسته نی حکيمسيز قويماق گوناه دی، (جهلين قويروغو اولما!)
چوخونلوق جاهيلدی، آزيًنليًق آيديًن،
جاهيل اويانماسا قورتولماز ... قاديًن.
سن دويغولانديًر کی، جانلانا بيله،
من آغيًللانديًريًم کی، قانا بيله،
دردليلره اوره گی يانا بيله،
اوره کلر يانماسا مظلوم ... قاديًنا،
قارانليًقلار چيًخا بيلمز آيديًنا.
"سن يانماسان، بن يانماسام، ناسيًل چيًکارکارانليًکلار آيديًنا؟"
ناظيًم حکمت
اويقارلاش!
27 *- ديققت!
بو آلله کيمدير کی قورآن يازديًريًب؟
اوزگورلوکلرين کوکونو قازديًريًب
يازقی يازماق حاققيًميًزی پوزدورب*
دينين پيچاغی سومويه دايانيًب
ساواشی باشلات کی، خالقيًم اويانيًب
28 ("تانری"نيًن تانريًسی کيمدير؟)
سنجه آلله روحدور، منجه جيسيمدیر (۲۱۵- جی صحيفه يه)
بو ایکی آللاهیًن تانريًسی کیمدیر؟ (باخيًن!)
بللی اولماديًقلاری دا معلومدور
دآوآ آلله یوخ، قانون دآوآسيًدیًر
ایستیبدادا قارشی دئموکراسيًدیًر
(ايستيقلالدان يانا دئموکراسيًديًر)
29
ايسلام تاجيرين مئيلينی آييًردی
جيسيمسيز مئييلدن آلله قاييًردی
ايستکلرینه اويماغا چاغيًردی
آلله ايدئولوژودور ذئهنينده
کی تاجيرصينفی يازديًريًب بئينينده
30 *- ايدئآليست (خيالچی) ائتديلر.
"جيسيمسيز" آديًنا قانون قويدولار
مين دورد يوز ايل جيبیميزی سويدولار
باش قالديًرانيًن ... گوزونو اويدولار
اوزلری ماددی، آغيًللی قالديًلار
بيزيم آغليًميًزی درده سالديًلار*
31 (گرچکچی اولاليًم!)
بيزی يوخسول ائدن آلله تاجيردی
يوخسولو قول ائدن آلله تاجيردی
يانديًران کول ائدن آلله تاجيردی
بيزی درده سالان ... تاجيرصيفیدیر
او صيفين قازانجی ايله کئفیدیر
32
هاردا کی، آلله حوکومت ائيله يير
خالقيًن اوُولادی آجيًندان مله يير
ريفاه ايله دئموکراسی ديله يير
سياست قوللوق ائدر ايقتيصادا
اوز صينفینی ياشادار پيياسادا
ايستکلرینی يانسيًدار ياسادا
گئريچینی بوراخسان اوزحاليًنا
يانارسان ائل- اوبانيًن احواليًنا
33
قورآن قاديًن حاققيًنی وئريب اره
اييه ليک پايی دا آلديًريًر ... يئره
(آغاليًق پايی دا آلديًريًر يئره)
ايراده اولدورور اونيئددی کره
(دونبالديًر، دوزه لدير 17 کره)
1400ايل آللاها شوکور ائتديک
آللاهيًن تاجير اولدوغونا يئتديک
(آللاهيًن ظاليًم اولدوغونا يئتديک.)
34
هانسی قولاق ائشيدر، هانسيًسی يوخ؟
نييه ايشچی آج ياتيًر، اربابی توخ؟
ايشله ين آز يئيير، ايشله مه ين چوخ؟
آللاهيًن بو درده چاره سی يوخدور
اربابلاردان يانا آيه سی چوخدور*
(آلداتيًب- آزديًران آيه سی چوخدور)
(سوره 43: آيه32.)
*- (43: 32)، (3: 26)، (16: 71+75)، (2: 228).
35
اکينچی خالق اوکوز قدر پای آليًر
دوردده اوچ حيسسه سی اربابا قالير
امه گين محصولونو ارباب چاليًر
دين دئير آغاليًق حاققی موباحدی
اييه ليک پاييًندان چالماق گوناهدی
36 *- فلسفه دوشوندورر.
نييه آلله منی يوخسول ائيله ميش؟
اييه ليک پايی وئرمه گی ديله ميش؟
يوخسا يانديًراجاغيًنی سويله ميش!
آللاهيًن خئيری ندير کی، من اکم،
خئيرینی ارباب گوره، من درد چکم؟*
37
قورآنیًن دوقسان فاییزی بوش سوزدور
(عربجه بیلمه ین اوکورا فئيضدیًر)
بوینوزلو یالانلاری نئچه یوزدور
(یئری داشیًیان، ترپه دن اوکوزدور)
عربیزمه قوللوق ائتدیگی دوزدور
(میللتلردن آییًرد ائدن دوموزدور)
قالانی تاجيرين، به گين دردیدیر
قادیًن دوشمنی ائرکه گین دردیدیر
قورآن يئل دئييل کی، يونو دييشه،
اويونجاق دئييل کی، دونو دييشه.
38
ايسلامیًن تانريًسی تاجیرصینفیدیر <
رعیيت یئتیشدیرمک هدفیدیر
تئوریزه ائدنی باش شئفيدیر
کوله چینی فئودال ائدن ایسلام
کومپرادور اولوب کی، گئری قالام
مونتاچی ائدنلره داوول چالام
39 (دره بگلیک = فئودالیزم)
دین جهالت چاغی نیًن محصولودور
دره بگلیگین یاشام اوصولودور
اینسانیًن جاهیلی جهلین قولودور
دین ایستر تاجیر، ارباب حوکوم سوره
ایستمز رعیيتی ... آزاد گوره
40
علمدن سوردوم کی، هانسی دین دوزدو؟
دئدی جیسیمسیز تانری یالان سوزدو.
آلداتان اوددو، آلدانان اودوزدو.
دینلرعوصیان روحونو اولدوررلر،
(دينلر صينفی کينلری سوندوررلر،)
دینین خئیرینی اربابلار گوررلر.
(دينين خئيرينی تاجيرلر گوررلر.)
بيزيم بومباميز نيفرت ايله کيندير
بيليکلی کينين گوجو بيره ميندير
41
آرواددان سور دئسین ايسلام نه دئییر
هانسی صینفین سیًچدیًغی پوخو یئییر
نئجه ایراده نین بئلینی اییر
ندير آرواد ايله قويونون فرقی؟
اولماسا طالاقلا قاضيًليًق حاققی
42
آتا اولسان قيًزلاريًن کيمی دوشون
سن تاجير دئييلسن اولا تای-توشون،
آينی اولا بيله دونيا گوروشون.
چونکو کیمسه اوزونه قبیر قازماز
آغيًللی قادیًن او جور قورآن یازماز
يازارمی؟
هر صينيفی او صينيفين آيديًن کسيمی تمثيل ائدر.
43
اوشاق آغلارسا سود يوخدور دوشونده
گزمه سن رويالاری نيًن پئشينده
دئمک کی، ماتئرياليستسن ايشينده
نييه آلله حاققيًندا خيالچيًسان؟ (~ايدئآليست)
خيالچی اولدوغون اوچون فالچيًسان.
"ايچ دونيا" خيالدی، ديًش دونيا گرچک
گرچکلره دوشون، خيالدان ال چک!
44
جیسیمسیز تانريًیا یقین اولونسا
يازقيًلار اونجه دن تعیین اولونسا
دییشیلمز قورآن آیین اولونسا
دوشونمک قانون قویماق باطیل اولار
ايستئداد چيچکلنه بيلمز سولار
45
بیز ساندیًق آذان وئرن باغیًراجاق
"تانری" ائشیتسه ماشیًن قاییًراجاق
مئکانیزه ائتمگه چاغیًراجاق
بو سببدن "اينشاآلله" قاییًردیًق
ایشلتمه یه نی سورودن آییًردیًق
نوح چاغيًنی ياشادماغا چاغیًردیًق
46
دین یارادیًجی آدام یئتیشدیرمز
قاضی اولماغا مادام یئتیشدیرمز
دینه قارشی بیر مرام یئتیشدیرمز
دللال یئتيشدیرر یاد مالی آلا
تورپاق اینقیلابيًنی دالی سالا
(صنایی دئوریمينی گئری سالا)
47
آراز اويرندی "تانری تانيًماز"دان
دوشمنی دوست سانمايان "ديلقانماز"دان
کوراوغلو ايله نيگاردان ائيوازدان
کی دره بگليگه قارشی ساواشی
سوردوروب- اويادا باجی- قارداشی
48
آچيًقلاماق اوچون اونجه ایسترم
تاریخدن درس آلیًب اونونه سرم
دیندن اونجه کی تاریخی گوسترم
چونکو ميليونلار ايل دينسيز ياشاديًق
او گون یوخ، بو گون "کافیر"ه اوخشادیًق
49
بوگونکو آدام دا حئیوانلار تکین
"اشرف"یسی دئییلدی بو فلکین
داوار اوتارمازدی، اکمزدی اکین
اونداکی اوزونه اوراق قاییًردی
یاشام طرزينی حئیواندان آییًردی
چونکو آوروپالی ماشيًن قاييًردی
اوزونو ... آسيياليًدان آييًردی
50
سورو بيچيمينده یاشاردی آدام
یاراتدیًقجا آغیًللاندی اولدو رام
قوردو دوولتسیز کوممونیستی نیظام
چونکو اينسان اينسانی سومورموردو
بیر- بیرینه قارشی حوکوم سورموردو
51
گئت- گئده کوممونون ثروتی آرتدی
کوله چی رئژيمه تابان یاراتدی
بو سببدن عومورو سونا چاتدی
چونکو آغساققاللار منجيل اولدولار <
اینکیشافا بيرئيسل یول بولدولار
(اينکيشافا ايری بير يول بولدولار)
52 اولونو اوز حاليًنا بوراخماييًن!
کوممونون باشچيًسی اولدو آغساققال
منجیل اولدوقدان سونرا اولدو کیًرال
اعتيراض ائدنلری ... ائيله دی لال
ال قویدو خالقیًن ماليًنا، جانيًنا
بلشدی ... اسپارتاکوس آل قانيًنا
53
باشچی ائيله دی مولکیيتی اوزه ل
سومورو تاریخینه وئردی ازه ل
یاشام چیرکینلشدی اولمادی گوزه ل <
چونکو اینکیشافا فردی یول سئچدی
هر شئی سومورو کانالیًندان کئچدی
54 *- کوممونولاشديًرماق ...
سور ایلکین کوممونچو اينسان اوغلونا
کی گوجو قدر ایشلردی کوممونا
لازیًمی قدر وئریلردی اونا
اوزه ل مولکیيتین خئیری نه اولدو؟
کوللئکتيولشديرمک ایسته یین سولدو!*
55 (آيريًجا آچيًقلانماليًديًر)
(ايشچی صينفين ايدئولوژوسونو)
(اعتيبار قازانديًرميًش ناموسونو)
(کوممونيست آدلانديًران دييوسونو)
(سوسياليزم آديًيلا قوللاندی بعضی)
(سومورگه چی- بوروکرات بورژووازی)
56 (ایمه کی، دوزه لدرم)
ایلک کوممون چاغیًندا دین دوغولمادی
چونکو او چاغدا سومورو اولمادی
(چونکو "جننت"ده اوغورلوق اولمادی)
کیمسه خالقیًن ایچیندن قووولمادی
(کيمسه "ریضوان باغی"ندان قووولمادی)
گرک یوخ ایدی آغیًل آزدیًرماغا
تانری آدیًیلا قورآن یازدیًرماغا
57 خيالچی ~ايده آليست
تانريًنی یاراتدی خيالچی دیلک
خویونو وئردی اونا اولدو یدک
کی آجیًز اينسانلارا ائده کومک
لاکین یاردیًم ائتمه دی رویاسی تک
خیالدا ياراتديًغی ... تانری، ملک.
58
دوغاداکی تانری خيال سويلودور
آجيًزليًق ايله جهلين محصولودور
توپلومداکی تانری اينسان اوغلودور
سومورونو ياساللاشديًرماق اوچون
"آداش"ی نيًن آديًنا گوندردی دين
59
دین دوغدو صینفی ساواشیًن قوینوندا
کوله لیک دونملری نین سونوندا
خیال سویلو تانريًلاریًن دونوندا
دینلر قانونسوزلوغا "سون"وئردیلر
سومورویه باشقا بیر یون وئردیلر
60
کوله لیک دوورونده خالقیًم کورپه یدی
آغیًلسیًزلیًقدان ساتیًلان ... کوله یدی
تاجیردن سونرا کوله چی اییه یدی
ایشله دیب، دویوب، سویوب، اولدورردی (... 4 اوزه لليگی)
کوله چی اولدوغونو بیلديرردی
61
"آلله" گوندرمه سه یدی او توخلونو
ابراهیم اولدورجکدی اوغلونو
آدام اولدورنین گئتمه یولونو
جینایت بایراميًنا خالقی گولدور
اوغلونو اولدوتدورنلری اولدور <
آی اسلاميًن يولوندا اوغلونو اولدوتدورن
اورمولو موللا حسنی! سن ده اويان!
تاجیرین خئيرینه اوز اوغلونو دا اولدورتدورمه!
62 (عبد =نوکر، کوله)
کوله نی تاجیر ائيله دی رعیيت
رعيیته پای آلدیًردی شریعت
اييه ليک پايی آلان ائتدی بئیعت
تاجیرین صینفی آغلی اولدو آلله <
کی سورغو سورا بیلمه یه عبدالالله
> (يارقيًلانا بيلمز بولونماز آلله) <
63
بیر- بیرینه ترس دانیًشماز کی، آدام
حالال ائتدیگی شئيی ائتمز حارام
دوغماز عئینی آغیًلدان نئچه مرام <<<
هر دینین بامباشقا آللاهی واردیًر
چونکو هر ائلين باشقا شاهی واردیًر
64
شاه سارایلاریًندا گوردوکلریندن
کیملر بیشیریب- دوشوردوکلریندن
شاهلاریًن اوردا کئف سوردوکلریندن
ایلهام آلان خيال جننت قاییًردی
دین ده جننتی خيالدان آییًردی
65 *- جننت فاحيشه سی
خیالیًن جننتينده ... فیرما اولماز
تربیزده کی ماشیًن قاییًرما اولماز
اوزوم اولان اولکه ده خورما اولماز
دورد نیکاح، چوخ صیقه حاققیًنا گوره
بول- بول حورو* وار بیشیريب- دوشوره
66
جننته گئدن- گلن یوخدور سورام
مومکونمو جننتده فابریکا قورام؟
طییاره قاییًرام گويده اوچورام؟
داشیًیام یالانلاری یئر اوزونه
سوخام اینکار ائدنلرین گوزونه
67 *- جليل موناجات واختيًديًر.
خیال اونجه جهلین سوزونه باخدی
چتین ایشلری "آلله"ا بوراخدی
زلزله اولدوردو یاندیًردی یاخدی
دئدی عاریفه یئتر بو ایشاره:
آلله یوخدور اولدوره، ائده چاره*
68
آلله وارسا چیًرماسیًن قوللاريًنی
بوتون درمانلاریًن فورموللاريًنی
هم ده درمان ائتمگین یوللاريًنی
یازدیًریًب گوندرسین بو یئر اوزونه
اینانا بيلک ثوبوتلو سوزونه
69
آللاهیًن هر دئدیگی بئله اولدو:
"اوکوز ترپه ننده زلزله اولدو"
بو تئزی ردد ائدن گالیله اولدو
دئدی یئر اوز باشيًنا فیًرلانیًيور
گونشی گورنده ایشیًقلانیًيور (ايستانبول شيوه سی)
70
ايچی- بوش آلله نه يی درمان ائتدی؟
هانسی زلزله ده هارایا یئتدی؟
هانسی باجادان ات گوندردی گئتدی؟
آلله یوخدور کی، ... هاراييًنا چاتا
ماتئریالیست اولسان ائتمه سن خاطا
71
جهالتین دونیا باخیًشی ... دیندی
دينچييه گوره خسته ائدن "جین"دی
"درمانی دوعادی، یازماغی چتیندی"
دوعادان خئییر گورمه ین دوکتور اولدو
چونکو درمان ائتمه گه مجبور اولدو
72
جیسیمسیز تانری جهلین ناغیًليًدی
ايسلامیًن تانريًسی بئینه باغليًدی
تاجیرین واحید و صینفی آغليًدی
سورسان کی، آغیًلیًن تانریًسی کیمدیر؟
هوجئیره قاييًران دئیر جیسیمدیر
73 (اوره تمک =قاييًرماق )
حرکتدی جیسيمه شئکیل وئرن
جانلاندیًران، دییشیک نسیل وئرن
اینکیشاف ائتدیرن، آغیًل، دیل وئرن
حرکت مادده نین اوز ایچینده دیر
هوجئیره اوره دن بیلینچینده دیر
74
مادده نی یارادان تانری وار ایسه
جیسیملنر کی، گوزوکه هر کسه
سون وئریله نئچه مین ایللیک بحثه
جیسیملنه بیلمه سه دئمک یوخدور
تاجیرین، موللانیًن یئدیگی پوخدور
75 (ارباب ~توپراق آغاسی، پاترون)
"اييه ليک پايی وئرن اولماز کاباب"
"هم ده قازانار ايکی قاتلی ثاواب"
"چونکو راضی قالار آلله و ارباب"
بودور نهج البلاغه نين سون سوزو
علی "عدالتی"نين گرچگ اوزو
پيس کيشی ياخشی آرواددان ياخشيًدی
بو تئز علی نين دونيا باخيًشيًدی
76 *- تاجير مشهدی عيباديًن حامبالی
مين دورد يوز ايلدير موسلمان اولوبدور
فئوداليزمين يولوندا ... اولوبدور
(تاجيرصينفی نين يولوندا اولوبدور)
دونيا باخيًشيًنی حاکيم قيًليًبديًر
(کيم؟)*
هم ساوادسيًز، هم عربجه بيلمه ين**
بئينینی پاسلادان جهلی سيلمه ين
(بئينينی پاسلادان دينی سيلمه ين)
**- دوغرو اولدوغونا نئجه ايناندی؟
77 دآوآ قانون دآوآسيًديًر.
منه نه کيم ياراتدی بو دونيانی
من آختارديًم تاپديًم قانون قويانی
تاجيرصينفی يازديًردی بو قورآنی
کی دئيه دينسيزه اولوم لازيًمدیًر
(دين دئير دينسيزه اولوم لازيًمديًر) <
سيًناقدان کئچمه گه ظولوم لازيًمديًر <
78
آلله صينفی ساواشلاردا بولونار (تاجير ايله ارباب شکلينده)
چونکو قانونلاری ايبطال اولونار
هم ده وئرمه ديگی حاقلار آليًنار
تاجير تکين ارباب مشروعه چیدی (نييه؟)
آذربايجان خالقی مشروطه چیدی
79
اينسان اوولادی ماتئرياليست دوغار
خيالچی ائدن دين منليگی بوغار
منليگینی آلان قول ائدر "ساغار"
کوله دن اييه ليک حاققی آلديًرار
بير اره دورد يورغان- دوشک سالديًرار
80 فلسفه دوشوندورر.
دین دئیر گئری قالماق گوناه دئییل
دورد یورغان- دوشک سالماق گوناه دئییل
(نئچه آروادلی اولماق گوناه دئييل)
اييه ليک پايی آلماق گوناه دئییل
اييه ليک پاييًندان چالماق گوناهدیًر
یئرینه ال قویوب آلماق گوناهدیًر
(ال قويولانا ال قويماق گوناهديًر)
81
دین دئیر: "آللاهیًن کولگه سی شاهدی،
وآليًسی ... اربابدی، آیت اللاهدی،
ارباب یئرینه ال قویماق گوناهدی."
چونکو آلله ... اربابا قوللوق ائدير
... ائرکک ده آللاهيًن يولونو گئدير
82
دین دئیر: "ال قویما ارباب ماليًنا،
دوز "قییامتین شئیپورو" چالیًنا،
یوخسا اول، جننتده حاققیًن آلیًنا، <
بیتمه یینجه سیًناق سوره سی معاد،
سیًنانمیًش اوغرو آلی اولموش آزاد."*
*- کيمين کی، ناغدی؟ کيمين کی، نيسيه دی؟
83 فلسفه دوشوندورر.
دین دئیر:"بسلندی شیطان آغلیًندان،
ایکی بوغدا یئدی ارباب مالیًندان،
آلیًندی جننت آدامیًن آلیًندان.".
نییه ارباب یئرینه ال قویولمور؟
جیب کسن تاجیرین جیبی سویولمور؟
84 فلسفه دوشوندورر.
دین دئیر: "آلله دئدی ... ملکلره،
داشیًسیًنلار سوزچوسونو گوکلره.".
"ابوجهل" دوشمه دی بو کلکلره
دئدی آلله وار ايسه هر بير یئرده
گرکمزدی "یئددینجی" گویه گئده.
85 *- جليل موناجاتواختيًديًر
کیم بیزه بو یالانلاری یئدیردی؟
"آلله ظالیًمی قارا داش ائدیردی،"*
"طییاره سیز عرب گویه گئدیردی."
تاجیر قارقيًش ائيلمز یالانچيًیا،
چونکو احتیاجی وار پالانچيًیا.**
**- أششگی مينرلر، آلچاغيًنی اوشا دا مينر."
86
موللادان تنقید ائدن گوردونمو هئچ؟
پئپسینی حارام ائتسه نورمال سو ایچ
تنقید ائتمک ایسته سن جانیًندان کئچ
اوزگورلوک سیًغماز ایسلامیًن ایچینه <
اینانماسان سور ساققاللی کئچینه
هر آتديًم باشی بير آلله تيکيليب
ايطاعت "ائتمکدن" بئليم بوکولوب
87
پیسه یاخشی دئدیلر، یاخشيًیا پیس
بو سببدن شیطان آدلاندی ایبلیس
دویدولر، سویدولر، ائتدیلر حپیس
کی اييه ليک پايی ايبطال اولمایا
قورآنا قارشی ... قانون قویولمایا
88
یازیًق دوققوز یاشلی سوتول عاییشه
اون سککیز ائولییه اولدو "فاحیشه"
عادیل باش ایرمی بویله خاهیشه؟ (ايستگه)
دورد آرواد آلان هیزدیر، یالان دئییل
آنا- باجی تانیًماز سالسامئییل
دين دئير سککيز ياشلی قيًز اللنر
دوققوز ياشلی، "کافتار" ايله ائولنر
"قوجا کافتار، سنه اون بش، ياشی اولان، قيًز نه گرگ؟"
مشهدی عيباد اوپئراسی – اوزئيير
89
وارلیًقدان یوخسون اولان اکبر اولدو
ان بویوک یالانچی پئیقمبر اولدو
ان ظالیًم باشچی "عادیل" رهبر اولدو
چونکو تبلیغات گوجویله هله ده
یالان توخومو اکیرلر کلله ده
(یوخدان وارلیًق یارادیًرلار کلله ده)
90 آلله ~تاجير
دین دئیر آغیًل دا آلله ماليًدیًر
تانری نه دئسه کوله سوسماليًدیًر
آللاهدان آغیًللی ... قان قوسماليًدیًر
آلله قانون قویوب کی، قول آنلايا
ایطاعت ائتمک اوچون باش ساللايا*
*- "... قانون اوزو هم ده قانون يازانيًن اوزودور و او دا تانريًديًر. بيز قانوندان
بير شئی بکله ييريکسه، بونون ان بسيط آنلامی اودور کی، بيز قانونو تانيًييًب
اونا اويماغا چاليًشيًريًق. ... منيم گرچک آقام و يونلنديريجيم اولان تانری ايله
همسفر اولماغا قرار وئرديم. ..." (ايرتيجاچی) ماهاتما قاندی
91
سن سيياسیًسان کی، وکيل سئچيرسن
عسکر اوغلونون جانيًندان کئچيرسن
حاقلاريًنی آلماغا ... آند ايچيرسن
سوزده يوخ کی، عملده سيياسیًسان
اوخو گور کيمدن يانا اولماليًسان؟
92
هانسی دین، هانسی ايمام، هانسی پئیقمبر؟
دئییب "یئر اونوندور کی، اکيب- بیچر"
"هر کس اوز امه گیندن یئييًب- ایچر"
بو سوزو ایشچی، اکینچی دئییبدیر
مارکسیزمین پالتاريًنی گئییبدیر
93
"تانری" یارادمیًشسا خانا مملکت
بیزه ایش گوجو کی، ائدک حرکت
یاراداق محصول شئکلینده برکت
او زامان مئشه مالی خانیًن اولسون
اينسانیًن محصولو اينسانیًن اولسون
94 *- سوره 43، آيه 32.
دين دئير "وار- دوولت گوکدن گلمه دی"*
حالبوکی خالی توخويان فهله دی
(حالبوکی ثروت يارادان فهله دی)
بیلیکسیزلیکدن اینامی ... جهله دی
ثروت يارادان ايشچی، اکينچیدیر
اوزونه درد يارادانی دينچیدیر
95
ايسلامیًن تانريًسی اولسایدی عادیل
آغاليًق حاققيًنی ائدردی باطیل
(کی بوتون ظولوملره اولوب عامیل)
ایشله ین امک حاققيًنی آلاردی
ایشلمک ایسته مه ین آج قالاردی
96
اينصافسیًز ايسلامیًن الیندن آمان
رعیيت ایشله ییب تر توکن زامان
دئمز ارباب نییه چالدیًریًر کامان
ائله کی، ایش بیتدی دآوآ قالدیًرار
ایشله مه ميش اربابا پای آلدیًرار
97 *- بئله ده ايش اولار؟
ايسلام حاق وئريب کی، ايستيبداد اولا،
حاق وئرمه ييب دوشونجه آزاد اولا،
اوز يازقيًسيًنی يازان ... آرواد اولا.
ديندئير منيم "آش"يًم يوغورتلودور*
يئسن ده، يئمه سن ده حاققيًن بودور
98 *- سوره 21، آيه 23.
اولا بیلمز کی، قانون قویان دئیه؛
سورولماز قانون قویاندان کی، نییه؟*
آغاليًق حاققیًنی وئردین ... ائرکه يه.
(آغاليًق حاققيًنی وئردين خان- به يه.)
اینانما جیسیمدن یوخسون بیر شئیه
کی حاقلاری وئره ... خان ايله به يه
99
ظولومو ياساللاشدیًران آللاهدیًر
آلله تاجیرصینفی شئکلینده شاهدیًر
دین او صینفین اوره تديگی سیلاحدیًر
دین دئیر قول یئتیشدیرمک ثاوابدیًر
پای وئرمه یه نین جزاسی عذابدیًر
ظالیًم ... یئره ال قویان اينقيلابدیًر
100
تاجیری صینفی خئيری خایین ائدیب
صینفی آغليًنی بیزه آیین ائدیب
آنا حاقلاری بئله تعیین ائدیب؛
اوزونه قیمت قویماق حاققی وئریب
اربابا کندی سویماق حاققی وئریب
101 سوره 20، آيه 131.
ايسلام تاجیر صینفی نین حاصیًليًدیًر
دره بگلیک کوپونه باسیًليًدیًر
ظالیًمیًن ایسته گیندن آسیًليًدیًر
اینقیلاب حاققيًنی اينساندان آلیًب*
ظالیًمیًن ظولومو یئرینده قالیًب
102
آلله ايدئولوژودور ذئهنينده
فئودال- کومپرادوردور بئينينده
جاسوسو سولچو ملکدير "چيين"ينده
هر صينف اوزونه قانون قويماليًدیًر
ايدئولوژوسونو ... يايماليًدیًر
103
ايسلامیًن آللاهی اینقيلاب ائتمز:
"سیًناغا گرکلی ظولومو بیتمز"
"سیًنانان اولمه سه، حاققيًنا یئتمز"
"ظالیًمیًن حاققی وار کی، ظالیًم قالا"
"مظلومو اولدوره، زیندانا سالا"
"اولدوکدن سونرا جزاسيًنی آلا"
104
اینقیلاب ائدنین اولماز آللاهی <
گرکيرسه اولار اوزونون شاهی
قویماز یئرده قالا مظلومون ... آهی
آللاهسیًز اوزو طالهً تعیین ائدر
آللاهلی اربابیًن یولونو گئدر
105
موللا گیرسه اینقیلابچی دونونا
ایستر اینقیلاب چاتمایا سونونا
یئدیگینی گتیتدیره بورنونا
موللانیًن دا دردی ارباب دردیدیر
شاه اولا بیلمه ین احباب دردیدیر
106 *- سوره 3، آيه 26.
کوله لیگی ايسلام تاختدان "سالدیًردی"
دره بگلیک بایراغيًنی قالدیًردی
بو شوعاری اربابا پای آلدیيًردی:
حاقق اودور کی، تانری تعیین ائيله میش*
آغاليًق حاققيًنی ... بگين ائيله میش
107
"جهننم" قورخودار کی، ديزه چوکه
ديزه چوکن صينفی- ساواشدان اورکه
دوشمنين يوخ کی، اوز بئلینی بوکه
دين کوله يئتيشديرر کی، باش ايه
ظولمو ياساللاشديًران ... خانا، به يه
108
قورآن علمدن مين ايل گئری قاليًب
ايسلامين خئيری گئديب شرری قاليًب
ائلين ارباب الينده يئری قاليًب
(قاديًنيًن داشلاناجاق اری قاليًب) (دورد نيکاحلی ...)
ماليک اولسا وئرمز اربابا فاييز <
سومورودن قالماز دونيادا بير ايز
109
ايسلام ایشقال ائتدی بیزیم ماحالی
ایشقال ائتمک اویره ندی عرب آلی
رضانی ائتدی خوراسانا وآلی
(وآلی نيًن الييله بسلندی زالی)
وآلی ائدن ايشقالچی نيظام ايدی
وآلی اولدوغو اوچون ايمامايدی
110
عرب ايشقال ائتدی کی، درده سالا
کوله یئتیشدیره میللی باج آلا
رعيیت اولان کوله راضی قالا
دین اوزاتدی ایشقالیًن عومورونو
هم ده ياساللاشدیًردی سومورونو
ايستيقلال- آزادی دوشمنی ايسلام
حاق وئره بيلمز کی، ايستيقلال تاپام
111
سويداشسئور دئموکرات اولماليًدیًر
ميللی ايستيقلاليًنی آلماليًدیًر
بو ايکی اصله صآديق قالماليًدیًر
1 - سويداشسئور سويداشيًنی سومورمز
2 - ميللی حاق ساتديًريًب سوموک گميرمز
112
عربدن اونجه ایشقال ائتسه یدی روس
اویونجاقلاری ائدردی اورتودوکس.
کور توتدوغونو بوراخماز، دئیر سوس!
اويانسا موللالاری سوسدوراجاق
قانسوران اربابا قان قوسدوراجاق
(جيب کسن تاجيره قان قوسدوراجاق)
113
کیمدئییر چینلی جهننمه گئتدی؟!
چین ین اینقیلابی مقصده یئتدی
ماشیًن قاییًردی، چینی جننت ائتدی
يوردونو آباد ائدن ... ملاکه دیر
جهننم خارابا قالميًش اولکه دیر
*- چينه ميللی اينکيشافی آچيًسيًندان باخيًنيًز!
114
دوشمن ایله بیزیم بحثمیز یوخدور
رئفورمون ضرری خئیریندن چوخدور
اينقيلاب ظولومو اولدورن اوخدور
بیزیم بومبامیًز نیفرت ایله کیندیر
بیلیکلی کینین گوجو بیره میندیر
115
ظالیًم مظلومون گونونو قارالدار
سومورو نیفرت ایله کین یارادار
کین سومورونو کوکوندن قورودار
موللا صينفی کين سوندورر مسجيدده
باريشديًرار کی، ظولوم دوام ائده <
116 (صينفی پارتی، ميللی جبهه ...)
دين صينفی کين سوندورر باريًشديًرا
هم ده صينفی صفلری قاريًشديًرا
وئرديگی صبير ظولمه آليًشديًرا
چونکو مظلوم ايله ظاليًم باريًشدی
ظولومون اودو سونمه دی آليًشدی
117 (مال ساتيًليًب- آليًنار.)
ايسلام آروادلارا وئرمز آزادی
یاشادار نئچه آروادلی فسادی
مال سانار حاققيًندان يوخسون آروادی
حاق وئرمز آرواد چاتا موراديًنا
باشقا شئکیل وئره ایقتیصاديًنا
بو سببدن عيباد گولنازی آلدی
دئدی باخيًم گوروم مال نئجه مالدی
118
چونکو ايسلام شریعتچی قاوواددی
کیشی دورد آرواد آلماغا موعتاددی
سونسوز صیقه سی اولماغا آزاددی
کیم ایستر کی، اری دورد آرواد آلا؟
هر گون بیر ائوده يورغان- دوشک سالا
119
آغاليًق پايیوئرن موسلماندی
تسلیم ائتدیرن بیلیکسیز ایماندی
هم ده ايچی- بوش دوزخچی دوشماندی
دوشمنی وقفين قوردوغونيظامدی
اونون ایدئولوژوسو ايسلامدی
120 *- فلسفه دوشوندورر.
ايسلامیًن دئدیگی قدر پای آلان
پای وئرن رعيیتی درده سالان
رعيیت گئدن "جننت"ه گئتسه خان
رعيیت دئمزمی بو نئجه ایشدی؟
نییه هر یئرده خانا کئف یئتیشدی؟*
121 *- داش باشيًنا آنلاماز!
شئيخلر ده آتش ايله يوللانديًلار
ايچی- بوش "جهننم"ی قوللانديًلار
قورخاقلاری سوموروب پوللانديًلار <
"جهننم" قورخوسويلا قول ائتدیلر*
"جننت" وعده سيله مشقول ائتدیلر*
122
قورآن اربابا فاييز قازانديًريًر
ائرکک سويلويا کنيز قازانديًريًر
عربيستانا دوووز قازانديًريًر
موللانیًن حیاسی اولماز اوزونده
دئیر حيکمتوار آللاهیًن سوزونده
123
دوغرودور، هر سوزده بیر حيکمت واردی
هر کمییتده بیر کئیفیيت واردی
هر شئیین ایچینده حرکت واردی
حیسسه حاققيًنی آلدیًران رعییت
مالیک اولماق اوچون ائدر حرکت
124 (1911 – 1905)
آذربايجانلی نيًن مشروطييتی (پارلامئنتاريزم)
دئدی فارسا بنزه مز تورک ميللتی
ياشادماز بو چاغدا مشروعييتی
"بئش موللا" مادده سینه شاه هه دئسه
آذربايجان حمله ائدر مجليسه*
*- آذربايجانيًن تهرانا تلئگرافلاری
125 (1945)
پيشه وری باشچيًليًغيًندا فيرقه
بويوک ايفتيخار قازانديًردی شرقه
قوللوق ائتدی ميللته، هم ده خلقه
نه فقط اربابلاری قوودو کددن
بلکه آروادلاری قورتاردی بددن
126 *- 470- ينجی بنده باخيًن!
تورکون طوطولوق دوورو سونا چاتدی (تقليدچيليک)
ساتقيًن- شريعتمداريًنی ... آتدی* (آيت الالله مير کاظيًم ...)
کمپرادور تورکون گونشی باتدی
تورکو فارسا ساتان فئدرالچی اولدو
ايستيقلالچی خالقيًن شوعاری سولدو*
127 سوچلونون کوکو قازيًلماليًديًر.
بيز هلهدئموکراسی گورمه ميشيک
کوممون طرزينده ياشام سورمه ميشيک
بئينیميزی سيليب- سوپورمه ميشيک
آغليًميًز توز باسيًب، اولکه ميز سولوب
بيزی بوگونه قويان ايسلام اولوب <<<
128 (گئريچی =ايرتيجاچی)
کومپرادوريزم گئریچی نيظامدی
دین ایستیبداددان یانا بیر مرامدی
دئموکراسی دینه گوره حارامدی
دئموکراسی گلسه دینين یئرینه
فیکیر اوزگور اولار خالقیًن خئیرینه
129
اينکشافی دوردوران بوگونکو سدد
دیندیر کی، دوشونجه یه چکدیریر درد
قویماییًر صنایئلشه شه هر، کد
دین ایستر صنایئلشمه اولمایا
کی فئوداليزمه سون قویولمایا
130
اوزگورلوگون مئیدانی چوخ گئنیشدی
نئجه کی دوشوندو اويله دانیًشدی
دین گوردو یوققوشون آردی ائنیشدی
اينقيلابدان قورخان ايسلام ائتدی لال،
تنقید ائدنلرین ... قانيًنی حالال
131
صنایهً دئوریمی اولان اولکه ده
دئموکراسی قالا بیلمز کولگه ده
یارادیًجی یئتیشدیرر توکه ده
توکه نن اولکه ده کی دئموکراسی
قویماز تاپیًلا دردی نین داواسی
132
دردين چاره سی سيياسی بيليکدیر
بيليگين محصولو صينفی بيرليکدیر
صينفی بيليگين محصولو ديرليکدیر
بيليکلی خالق آغيًللی وکيل سئچر
خايين- وکيلی نين قانيًنی ايچر
133
مولکييت پيس دئييل کی، شکلی پيسدی
چونکو ماليک قانسوراندی خبيثدی
آلديًغی اييه ليک پايی نجيسدی
دين دئير قييامته قدر بکله
اييه ليک پايی وئر، ماليًنی پاکلا
134
دره به یلیک اينکيشافی دوردورار
اينکيشاف ائتدیرن علمی بوردورار
قوندارما اونیوئرسیته قوردورار*
چونکو علم اينکيشافیًن کيتابیًدیًر
محصولو ... صنایهً اینقیلابيًدیًر
*- موستملکه موقلليد (مونتاژچی، تعميرچی) يئتيشديرر.
135
فئودال- کومپرادور کندی سویار
مئکانیزه ائيلمز کی، گوز اویار
آلدیًغی کیرایه نی ... بانکا قویار
یاخود ايمپریالیزمه دللال اولار
میللی- اينکيشافيًنا انگل اولار*
*- موقلليد اوره دمز کی، مونتاژ ائدر.
136
تورپاق اينقيلابی لازيًمدی بيزه
کومپرادوريزمی چوکدورک ديزه
ماشيًن اوره دک، ائدک مئکانيزه
يوخسا کندی شه هر، شه هری اوزگه
چاليًب- چاپار، اينکيشاف ائتمز اولکه
137
ایشله ین ایشلمه یه نه ... قول اولور
پیشه ورین ایش گوجو محصول اولور
محصول ساتيًلديًقدان سونرا پول اولور
هر کسین پولو قدر محصولو وار
نه قدر اوره تيمينده رولو وار؟
138
اکینچی دویون- قاریًن یئیه بیلمیر
گرکن شئيی آلیًب- گئیه بیلمیر
یوخسوللوقدان دردینی دئیه بیلمیر
چونکو تاجیر اوجوز قیمته آلیًر
اکینچییه ایشچی قدر پای قالیًر <
139
پيشه ور باشماق تيکير، فرش توخويور
قازانجيًيلا اوولادی درس اوخويور
ديشلری چوروسه آغزی قوخويور
زيييندن چيًخسا جيبی پولسوز قاليًر
چونکو اوجوز مال ساتيًر باها آليًر
140 *- منليگينی ساتانا ايشچی دئييرلر. (سيياستده)
يوخسوللوق انسانيًن بورنونو اووار
يوخسولون منليگینی ساتيًب- سووار
ساغيًلار منليگی ساتيًلان داوار
ايش گوجونو آلان منليگی آلار* <
اولمه- ديريل پای وئرر، درده سالار
*- ايشچی منليگينی ساتار کی،
سومورولموش ايش گوجونون محصولونا ماليک اولماسيًن.
پيسليک مئيوه دی، سرمايه کولودور
يوخسوللوق سومورونون محصولودور
141
تاجير خالقيًن سيًرتيًندان قازانيًر پول
قازانديًغی پولدان بسله نيًر بول- بول
قالانيًيلا فاييز آليًر، ... ائدير قول (ساتقيًن سيياسيًلاری)
قول ائتديگی سيياسی ... دوولت قورور
دوولته ماعاش وئرن خالقی بورور
(دوولته وئرگی وئرن خالقی بورور)
ظولومه قارشی باش قالديًرسا وورور
دوولت کيمين (هانسی صينيفين) دوولتیدی؟
142
ایشچی صینفی یوخسوللوقدان ساتیًلیًر
اوجوز ساتیًلمایان ایشدن آتیًلیًر
(یوخسول کیرایه جی ائودن آتيًليًر)
حاققيًنی ایسته ین داردان آسیًلیًر
سومورو بیتسه داها قالماز ظولوم
ظولوم اولمایان یئرده اولماز اولوم
143 (اوزوموز اوزوموزه درد ياراتديًق)
يوخسوللوقدان منليگيميزی ساتديًق
درديميز سانکی آز ايدی چوخالتديًق
کوله ائدنلره ... ثروت ياراتديًق
قورآن حاق وئرمز کی، حاققيًن آلاسان
دينچی اولسان گرک کوله قالاسان <
144 هر شئيين ايچينده قايدا- قانون وار.
ماليک اولساق يئره سويا اوکوزه <
محصول بولونمز اوجرته فاييزه
کی اوکوز قدر پای وئرلر بيزه
بو اولچو سومورونون آرشيًنیًدیًر
بورژووانيًن اوکوزو ماشيًنيًدیًر*
*- ماشيًن ايش گوجونون (ايشچی صينيفی نين) محصولودور.
145
سومورولن ایستر دردی دویولا
کیرالی ائوه یئره ال قویولا
جیب کسن تاجیرین جیبی سویولا
دین دئیر سیًناغیًن شرطی ظولومدور <
باش قالدیًرانیًن جزاسی ... اولومدور
146
تاجير صينفی میللی حاقلاری ساتيًر
گوندوز جيب کسير، گئجه راحات ياتيًر
گوناهی دوولتين بوينونا آتيًر
چونکو قوللوقچو سر وئرر، سيرر وئرمز
سياست سيرر وئرنلره یئر وئرمز
147
ثروت يارادان صينف ائتمه سه خطا
(ثروتين تانریيًسی ائتمه سه خطا)
دئسه حاقلی گرک حاققيًنا چاتا
قویماسا قازانجی پایلانا باتا
دوغا بیلمز ظولومه فیکری زمین
مولکیيت کوللئکتيولشسه اولر دین <
148 (1917 – 1905)
دره بگليک توپلومو درده سالدی
تاجيردن يانا آيديًن روشوت آلدی
(کيم بيرآبباسی دئيه - دئيه قالدی؟)
چاره سيزليکدن يئر ساتماغا دالدی
داش- چيًنقيًللی صنم چاتدی عيبادا
(چونکو وازکئچدی سيلاحلی دآوآدا)
گولناز يئتيشدی بوروکرات دامادا
(ساوخوزچو)
(مشهدی عيباد اوپئراسی نيًن مضمونو)
بوروکراتيًن يان گلير قايناغی روشوت اولدوغو اوچون
توپلومو روشوت خسته ليگينه بولاشديًرار.
149
تاجيرصينفی ميللی حاقلاری ساتدی
فارس ميللتی آلدی زيبيله آتدی
تورکون آدی يوردو وارليًغی باتدی
ميللی حاقلاری آلانچاليًب- چاپار
ساتقيًنيًنی قووان ايستيقلال تاپار
تيجاری سرمايه ميللی اولاجاق
اوندا کی، آذربايجان قورتولاجاق
150
عسکر اولسان تاجيره قوللوق ائتمه
صينفی نين اوستونه کوشکورتسه ديتمه
آتانی مئيداندا تک قويوب گئتمه
سنه وئرگی وئرن خالق ماعاش وئرير
نييه گول- چيچه گینی اوزگه ده رير؟!
151
دوولت حاکيم صينفين تشکيلاتیًدیًر
صينفی توپلوملاريًن محصولاتيًدیًر
درکی حاکيم صينفين تحصيلاتيًدیًر
دين دره بگين دونيا باخيًشيًدیًر
بو ندنله ... دوولتی ده وحشيدیر
152
کومپرادوريزمی يونه لدن موللا
جاهيل يئتيشديرر کی، حاکيم قالا
وقفه آييد ثروته فاييز آلا
يوخسا خالقيًن خئيرینه قانون قويار
قانون پوزانلاريًن گوزونو اويار
153
تاجیرین ثروتی ... آج یاتانیًندی
اوجوز ایشچی نیندی، یارادانیًندی
اوره تدیًغيًنی اوجوز ساتانیًندی
بیر اوووج تاجیره کیم وئریب حاققی
کی درده سالا دوخسان فاییز خالقی؟
154
دهً اوغلون تاجیرین اوغلونا دئسین:
ایشلمه یه نین حاققی یوخدور یئسین
بیزیمدیر میندیگین او مئرسئدئسین.
تاجیر اوز امگیندن قازانماز پول
ایش گوجو توکتمز کی، اولا محصول
155 (دئمه يين دئمه ديلر)
ايکی کز سويولماغا اولما راضی:
تحصيللی ايشچیيه وارسا نيازی
خرجینی وئرمه لیدی بورژووازی
يوخسا دوولتلشديرين سرمايه نی
کی حياتا کئچيره ... بو قايه نی
156
ايشچی اوجرتینی، ايش حجيمینی
ساغليًق ايله تميزليک بيچيمینی
ساتيًش فيياتلاری نيًن سئچيمینی
(اوره ديله جک ماليًن سئچيمينی)
دوولت تعيين ائيله سه سورسا حئساب
اولکه ده نه شيش يانار، نه ده کاباب
157
بویوک سرمایه دوولتلشمیش اولسا
اوجوز آلماز، باها ساتماز نوفوسا
یوخسوللوق قالماز کی، بنزر ویروسا
دوولت چوخ ماعاش وئرسه فهله سینه
دوشمز سربست مسلکین تله سینه
158
کاپيتاليزمين حوکومت شئکيلی
دئموکراسيًديًر کی، اولماز ککيلی
خالقی تمثيل ائدر ميللت وکيلی
هر صينف اوز نوفوس ساييًسيًنا گوره*
ميللت وکيلی سئچر حوکوم سوره
*- يوخسا ايقتيصاد دئموکراتيزه اولماز.
159 (قييامت ~اينقيلاب)
گئریچی بوراخیًلماز اوز حاليًنا
"قییامت شئیپورو" گرک چالیًنا
آرتیًق وار- دوولتی زورلا آلیًنا
گئریچی صینفی چاغیًرمازلار "توی"ا
قویمازلار پارتی قورا، قانون قویا
160 (دئمه يين دئمه دیلر)
تاجيرصينفی بيًغلاريًن بوراجاقسا،
مشروعه چی بير رئژيم قوراجاقسا،
اينکيشافيًن اونونده دوراجاقسا،
(اوزگورلوگون اونونده دوراجاقسا،)
سرمايه نی دوولتلشديرمه لیييک
چينلی تکين سووئتلشديرمه لیييک
161
سيياست ايقتيصاديًن محصولودور
سيياسی ... صينفی ساواشيًن قولودور
يولو تمثيل ائتديگی نين يولودور
سيياست ايقتيصاديًن ديلمانجیًدیًر
سيياسی دوکتور دئييلسه سانجيًدیًر
162 (دئمه يين دئمه دیلر)
دئسه دوز خالقيًميًز سئل تکين جوشسون،
صينفیلشديرمه بيرليکده دويوشسون،
دينچی بير ليدرين داليًجا دوشسون، <
ايستر اينقيلاب قلبه چالمايا،
او دوورون اونچوسو اوله قالمايا.
163 *- دآوآ قانون دآوآسيًديًر
شئیخ حسین شاه اولمامیًشسا منه نه؟
شاه اولسایدی نه وئرردی ... زنه نه؟
تجاووز ائدردی ... بیزیم وطنه
آتاسی شاه اولدو یئتمه دی دادا
چونکو قورآن حاق وئرمه دی ... آروادا*
164 *- ساققاليًزا گولدورمه يين!
یا ابوالفضلهً عابباس ایمدادا یئت!*
(یا "ايمام"یًن قارداشی ايمدادا يئت!)
نور تکین یاییًل کی، هر بیر یانا گئت!
میلیونلار دردی بیر آندا درمان ائت!
(سندن اوستوناولا بیلمز اینتئرنت)
یالانچی البته کی، گیرر گوزه
آغیًللی اینانارمی یالان سوزه؟
هر آدديًم باشی بير آلله تيکيليب
ايطاعت "ائتمکدن" بئليم بوکولوب
165 (... محممد و آل محممد)
آغلاسان آغلا اوز صينفين حاليًنا
(آغلاسان آغلا اوز سويون حاليًنا)
قول اولما ... دره بگلرين آليًنا
(قول اولما ايشقالچی سويون آليًنا)
ال قوی سيًرتيًندان قازانميًش ماليًنا
(ال قوی ال قويموش مولکونه ماليًنا)
آغيًللی اوز صينفينه قوللوق ائدر
آغيًلسيًز اوزگه نين يولونو گئدر
166
بیزی یوخلاتديًلار یوخویا دالدیًق
اوزوموزو اونوتدوق درده سالدیًق
زلیلر قیًزارديًلار، بیز سارالدیًق
امکیمیزدن دوردده بیر پای آلدیًق
یئره ال قویمادیًق بو گونه قالدیًق
167
بللیدير کی، تاريخ گئریيه دونمز
تراکتور جوت سئوييه سينه ائنمز
بيليکين اودو گونش تکين سونمز
يئره ال قويموش آذربايجان خالقی
اويناماز چاليًنسا باشقا بير چالقی
168 دينچی نين يازقيًسيًنی اوزگه يازار
هئچ بیر باققال دئمز یوغوردوم توشدو
هئچ بیر دین دئمز وعدم ایچی- بوشدو
هئچ بیر دینچی بیلمز آغلی ناخوشدو
سویله بیلسین پایی دیندن ضرردیر
دین آغلی زه هرله ین بیر زه هردیر
169
بیری تاجیر اولدو یازدیًرا قورآن
او بیری موللا اولدو قویا پالان
مینه بیله اييه ليک پايی آلان
یوخلایانی اویادماسان آییًلماز
آيديًنلاندیًرمایان آیدیًن ساییًلماز
170 "ائل گوجو، سئل گوجو"
بيليکين ده هدفی ديرچلمکدیر
سيياسی علملری ايچرمکدیر
مدنیلشديرمه گی باجارماقدیًر
بيليکلن کی، گئريچیلیيه سون وئر
اوز صينفی خئيرینه سئللره يون وئر*
* 23- جو بنده باخيًنيًز!
171 فلسفه دوشوندورر
رعيیت ظاليًميًن اودونا یانیًر
یئره ال قویان آسیًلیًر قیًنانیًر
نییه ارباب جزالانمیًر سیًنانیًر؟
بئله قانون قویان، سیًنایان آلله
بیزیم آللاهيًمیًز دئییل اولا شاه
172
او "جیسیمسیز" خالقی یوخسول ائتمیشسه
"سیًنادیًغی" ظاليًما قول ائتمیشسه
اييه ليک پاييًنی معمول ائتمیشسه
سیًنانان تانری سیًناقدان چیًخمادی
ظولومو ياساللاشدیًردی ییًخمادی
173 *- هيتلرين اويرتمنینه لعنت!
يازقی یازان، قانون قویان، سیًنایان
اربابا پای وئرمه یه نی قیًنایان
سوموروچونون سازيًنا اوینایان
هيتلر تکين جهننم قوران آلله*
جیسیمسیز دئییل کولگه سی اولا شاه
174
جیسیمسیز تانری یوخدور بانکی اولا
کی پول گوندره یوخسول ايله دولا
"آلله" یولوندا وئره جه گين پولا
موللا صاحیب چیًخار کی، یئیه دویا
آغیًللاندیًرانیًن ... گوزونو اویا
175 *- او سومورسون، سن سيًنان! (هاهاها)
خالقيًمی ساواشدیًران ایچی- بوش سوز
تانريًدیًر کی، ظاليًما اولوبدور کوز
کاباب اولانلارا چیًخارتدیًریًر گوز
دئییر آیدیًنلادانیًن ... بوینونو اوز
سیًنانان ظالیًمیًن ظولومونه دوز*
ماددی وارليًقلاريًن وارسا تانريًسی
گوزوکر کی، وئرمه يه باش آغريًسی
176
حاکيم مدنييت حاکيم صينفيندی
تاجيرصينفی نين اسلحه سی ديندی
دينجه آرواديًن ديری کبيندی
(کيشی "اشرفهً مخلوقاتهً زميندی")
دئسه "جانيًم آزاد، کبينيم حالال"
يوخ دئين اری ائدر آروادی لال
ايسلام ائديب آروادی ارینه مال
(سوره 2، آيه 228.)، (سوره 4، آيه 34.)
177
ايسلام 1400 ايل وليعهد اولدو
زه هرله ديگی خالقيًن آغلی سولدو
چونکو بئينی زير- زيبيل ايله دولدو
زير- زيبيللر ايسلامی شاه ائتدیلر
گئريچیلیگينه ... آگاه ائتدیلر
178
ايسلام اولدوردو یوزمینلر جاوانی
آداملیًق حاققی ایسته ین حووانی
بئیین قورتاران دمیرچی کاوانی
اینقیلاب تئز- گئج قلبه چالاجاق
اینتیقاميًنی ايسلامدان آلاجاق
179 شوعار وئرمه، آغيًل وئر!
حاققیًنی دوشمندن ايسته مه گه دال!
حاققيًنی وئرمه سه باشقا هاوا چال!
اولدوروب- آلميًشسا اولدور گئری آل!
هر آدام اولدورن فاشيست سايًلماز
اولدورنی اولدورمه سن آييًلماز
180
ايسلام قات- قات گئریچی دیندی آغا
اویدورماق مومکون دئییلدیر بو چاغا
مدنیلشمگی ائدر قاداغا
چونکو ايسلام عربيستان ماليًديًر
1400 ایل چاغیًمیًزدان داليًديًر
181
دینین اوینادیًغی گئریچی رولو
گوله قارشی اوینایا بیلمز دولو
آنلادا بیلمز ساناتیًن بو قولو (ايستانبول شيوه سی)
کینو ساناتی تاماملاسیًن یولو
چنلی- بئلده نيگار ایله کوراوغلو
182 *- ديققت!
سن ده گرچکچی اول، آغليًنی ساتما!
آنلايا بيلمه سن گوناها باتما!
يعنی دينينی سيياسته قاتما!
تنقيد ائتسن جاوابلانديًر يئربه يئر،*
چاميًرآتما، خالقا صينفی بيليک وئر.
بو اثر يازيًلدی تنقيد ائده سن
يوخسا گوسترديگی يولو گئده سن
183 *- بئله ده ايش اولار؟
اویقارلاش کی، گرچک بير دئموکرات اول!
یالانا، دیکتاتورلوغا وئرمه یول!
موللا رئکلام ائدر ايسلامی بول- بول
کیمسه یه حاق وئرمز تنقید ائيله یه*
یاغیًلان یالانا قارشی چیله یه
184
اویقارلاشکی،من سنی موتلو گوروم
من ده دردسیز- غمسیز بیرعومور سوروم
قوشما قوشماییًم کی، ساچيًنی هوروم
کاشکی اوغلان دوغولاردی بو قیًزیًم
مدنيلشدیره بیلمه سه ... سوزوم
قاديًنيًن دآوآسی حاق دآوآسيًدیًر،
ايستيبدادا قارشی دئموکراسيًدیًر.
(ايستيقلالدان يانا دئموکراسيًدیًر.)
185 *- وعده لرينه اينانما!
اویقارلاش کی، آنلا اوز تینیتینی
شئکیل دییشدیرمز ماهییتینی*
یالانچی گیزلدر اوز نییتینی
چونکو اينسان فیکرینی گلیشدیریر
موللا دا گونده بير دون دییشدیریر
186
اویقارلاش کی، قوللوق ائتمه ايسلاما،
قادیًنی آلچالدان آلچاق ایناما
ائرککه قول یئتیشدیرن مراما
(ظولومو ياساللاشدیًران مراما).
بيز ده صينفی ساواش باشلاتمالیًييًق
دورد نيکاحلی اری داشلاتمالیًييًق*
*- يوخسا قاديًنا گلينجه ترس يومورتلاما!
187
اویقارلاش کی، ایستئدادیًن سولماسیًن
ماهییت دییشمز شوبهن اولماسیًن
ائله ایفشا ائت کی، چاره بولماسیًن
ايسلام دره بگلیگین سیلاحيًديًر
قادیًن کوله سیدير، ائرکک شاهيًديًر
188 کاشکی آراز دا "جيسيمسيز" اولاردی.
اویقارلاش کی منیم شئيریمی اوخو
تاجیر صینفی دئمیش فلسفه توخو
قادیًن حاققیًندا دا یئدیگی پوخو
یوخون بوینونا آتیًن کی، تاپیًلماز
"جيسيمسيز" آللاها بیر شئی یاپیًلماز* <
189
اویقارلاش کی، آروادیًن آزاد اولا
چادرانی باشيًندان آتا شاد اولا
محصوللاری آزاده اوولاد اولا.
گئریچی عنعنه لرین یاريًسی
گومولر قورتولموش اولسا قاريًسی
190
اویقارلاش کی، بو درد اولدورور بیزی؛
ائرککه قول یئتیشدیریرلر قیًزی
یاشادیًرلار نئچه آروادلی هیزی
قاضيًلیًق حاققی وئرمیرلر آروادا
کی قاديًن يون وئرمه يه ایقتیصادا
191
اویقارلاش کی، قادیًن دا قاضی اولا
الینده قلم،دفتر، سازی اولا
دیشی- دوغولدوغوندان راضی اولا
کیشی دره بگلیگین چوماغيًديًر
دیشی دیدیلن یونو- یوماغيًديًر
192
اویقارلاش کی آروادایشـله یه بیله
هیزلیگه سون وئر کی، قادیًن دا گوله
ووردوغون دامغانی آلنیًندان سیله
او دا تک باشيًنا ... کینویا گئده
ایله نه، اویره نه، تجروبه ائده
193
اویقارلاش کی، اولما ايسلاما چوماق
قادیًن قاضی اولماغيًنا آلا حاق
دورد آرواد آلماغی ائيله يه یاساق
چیچکلنه قادیًنیًن ايستئدادی
یونه لده سیياستی ایقتیصادی
194
اویقارلاش کی، قاديًن دا اولا آزاد
قادیًن قورتولسا دییشر ایقیتصاد
اوتورار سوی یئرینه صینفی تضاد
قادیًنی قورتارمایان آزاده ائل
گوجلنه بیلمز کی، اولا بیله سئل
195
اویقارلاش کی، اویقارلیًقدا فایدا وار
قیًزی اوغلاندان آییًرماسا دووار
"ال الی، الده دونر اوزو یويار"
تک الدن سس چیًخماز اينقيلاب ائده
گرک ايسلام دینی اورتادان گئده
196
اویقارلاش کی، دوغرو اولچوب- بیچه بیل
اینسانسئور خططی مشیی سئچه بیل
اوزگورلوک اوچون جانيًندان کئچه بیل
(سن ده دوشمنین قانيًنی ایچه بیل.)
ائرکک سویلو ايسلامی قووسا آرواد
اينسانلاریًن یاريًسی اولار آزاد <<
197
اویقارلاش کی، منطیقین ده دییشه
دوشوندوره کی، دوشونوش گلیشه
بو بيچيمده هارایيًنا یئتیشه؛
کیشی آروادلاری ائتمه سه آزاد
گله جه گه ائرکک "دوغماسیًن" آرواد
198
اویقارلاش کی، سانما آروادیًن مالدی
اوغلون ائولنسه دئمه آرواد آلدی،
قارشیًلیًغی طالاق وئرمگه قالدی.
اينسان حئیوان ایله قول- بویون یاتماز
ايسلام تکین قادیًنلاری آلچالتماز
199
اویقارلاش کی، آروادی تحقیر ائتمه!
گئریچی صینفیًن هارایيًنا یئتمه!
اربابیًن، تاجیرین یولونو گئتمه!
ائرککدره بگلیگه قوللوق ائدیر
قادیًناينسانليًغيًن یولونو گئدیر
(قاديًن آزادليًغيًن يولونو گئدير)
200
اویقارلاش کی، اينسانا حورمت ائيله!
سهو ائتسن باغیًشلانماسيًنی دیله!
عئینی حاققی وئر هر اينسانا، ائله!
ايراده هر شئیی آلت- اوست ائتدیرر
ايراده اولدورن ... چادرا اورتدورر
201 (نمکدان، زندان، زيندان)
اویقارلاش کی، سن ده هاراییًما چات!
بیر تاوان دورد دووارلی چادرانی آت!
اوزونو ... آزاده اينسانلارا قات!
گرکیرسه کئچ باشیًندان جانیًندان
قورتول ائرکک سویلونون زندانیًندان
(قورتول ائرکک سويلونون زيندانیًندان)
202
اویقارلاش کی، اينسانلارا ... ساتاشما!
حددینی بیل کی، حودودلاردان آشما!
حئیوان ایسن انسانلارا یاناشما!
سن ده آروادیًن کیمی ناموسلو اول!
حاق قازان کی، گوستره بیله سن یول.
203 *- ديققت!
اویقارلاش کی، اينسانلار کیمی یاشا!
باجی- قارداش گوزویله باخ سویداشا!
هيزليًق حاققی وئرمه ائولی عییاشا!
نئجه اوغورلوغو ائدیبلر یاساق*
سن ده عیياشلیًغا وئرمه هئچ بير حاق
204
اویقارلاش کی، یاشادما عیياشلیًغی!
یاشاد هر کسله باجی- قارداشلیًغی!
بیریسييله قور حیات یولداشلیًغی!
او ائو کی، بیر اره دورد آرواد بزر
خوصوصی فاحیشه خانه یه بنزر
205
اویقارلاش کی، اویقارلاشماق یاخشيًدیًر
بو تئز اویقاریًن دونیا باخیًشيًدیًر؛
آروادی فاحیشه ائدن کیشیدیر.
" فاحیشه" چورک قازانار اوشاغا
عیياش پول خرجله یر دامبیل- داششاغا
(پيسی پيس گوسترن گوزگو نئيله سين؟)
206
اویقارلاش کی، یاخشيًنی پیسدن آییًر
گئریچیلیگه قارشی سوسما باغیًر
اویاد کی، اينقيلاب ائتمه گه چاغیًر
مزدک ائولنمک حاققی آلدی سنه
سن ده باشقا حاقلاری آل وئر منه
207
اویقارلاش کی، اویقارلاشماق چاغيًدیًر
قادیًن حاققيًنی وئرمه ین یاغيًدیًر
بوگونکو یاغی ... میللتین ساغيًدیًر <
میللت اولوشوبدور بورژووازيًدان
سولو دئموکراتدی سورسان قاضيًدان
208
اویقارلاش کی، تاجیره ائتمه قوللوق
تاجیرسیز اولکه ده اولماز یوخسوللوق
کسیلمه ین جیبلرده یاشار بوللوق <
تاجیرسیز اولکه ده دوولت ساتیًلماز
حاققیًنی ایسته ین ایشدن آتیًلماز
209
اویقارلاش کی، آکوسوز ماشیًن دورار
وحشی صینف انسانیًن قانيًنی سورار
وحشیلری قورویان دوولت قورار <
سن ده دوولتلشدیرسن ايقتيصادی
دوولتین یاشادماز ... جهلی، فسادی
210
اویقارلاش کی، دوولتلشه ايقتيصاد
وحشی صینفین محصولو اولار فساد
انسانلیًق بازاريًنی ائدر کاساد
دوولت تاجیر اولسا، تاجیر ده فهله
فهله قوللوق ائتمز فسادا، جهله
211
اویقارلاش کی، وحشیلیکدن نه گوردون؟
سن هانسی تاجیر سورن کئفی سوردون؟
کی تاجير صينفی نين خئيرينه هوردون
ایقتیصاد دوولتلشسه گلير آرتار
ده ده مالی تکین هر کسه چاتار
212
اویقارلاش کی، سرمایه دوولتلشه
یوخسا آغیًللی اولماغا اللشه
دوولتی "آتا" یئرینه ایلشه
گوناهسیًز ایشسیزی دوولت یاشادا
ایشسیز ائدنیًن جیبینی بوشالدا
213
اویقارلاش کی، خالقیًما پیس کئچمه سین
گئریچی اولچویله اولچوب- بیچمه سین
گئریچی یاشادان یولو سئچمه سین
یوخسا اينکيشاف ائتمز، گئری قالار
بیر عومور اوز باشيًنی درده سالار
214 مين اوزلو دوشمنلری تانی!
اویقارلاش کی، حاقدان يانا اولا بیل
سیياسی خططی- مشیینی بولا بیل (خططی- حرکت)
سیياسی آلاخ - بولاخی یولا بیل
يالتاق سيياسی نالا- ميًخا دوير
دين گلنده اوير، گئدنده سوير*
*- اوير کی، حاکيم ائده
سوير کی، دون دييشديره
(سوزده کمونيست اولان " توده" پارتيسی، "فدايی" تکين)
215
اویقارلاش کی، اينقيلاب زامانيًدیًر
رئفورمیست اينقلابیًن دوشمانيًدیًر (دون دييشديرن)
خيانت دینی ایله ایمانيًدیًر
رئفورميست قوللانسا دئموکراسيًنی
کومپرادوریزم گورر فایداسيًنی
216
اویقارلاش کی، آنلایا بیل آرازی
آنانی، باجيًنی قورتار ان آزی
کئچمیشین دواميًنا اولما راضی <
اسلامیًن محصولو درد اولمادیًمی؟
سنین ده دوزوم تاسیًن دولمادیًمی؟
217
اویقارلاش کی، حاق وئر من ده دانیًشیًم
عدالتی ... آنلاتماغا چالیًشیًم
قانون قویوجو ایشلره قاریًشیًم
من ده مین دورد یوز ایل "دیکتاتور" اولوم
ايسلاما قارشی کی، ائدیری ظولوم
218 *- (کیتابيًن ۳۷۹- جو صحيفه سینه باخيًن!)
اویقارلاش کی، چیچکلنه بیله سن
بئینینی پاسلادان دینی سیله سن
بوتوولشمه قراريًنا گله سن
چاغداش آنلاييًشلی آيديًن خالقیًما*
قاتيًلا بیلمه سن منی قارغیًما!
219 (جلیل محممد قولوزاده)
اویقارلاش کی، سوزومو دئیه بیلیم
نئجه کی، جلیله حاق وئردی ائلیم
حاق وئر کی، لال اولا بیلمه یه دیلیم
سکسن ایل اونجه کی موناجاتيًنی
آچیًقلاییًم کی، آنلا حاجتینی
*- آنتی شريعتچی جليل دينچييدی
دينچی اولدوغو اوچون لئنينچييدی
(اوز يازقيًسيًنی يازان خالق ... فينچييدی)
220
اویقارلاش کی، دئییم سوزون دوزونو
آلله یوخدور کی، گوستره اوزونو
ایناندیًرا بیله خالقیًن گوزونو
ایناندیًرا بیلمه سه دئمک یوخدور
تاجیرین موللانیًن یئدیگی پوخدور
221
اویقارلاش کی، ماتئریالیست اولا بیل!
یاراتدیًغیًن تانريًنی بئینیندن سیل!
یارادان دوزه لدن سنسن، چاره قیًل! <
سيیاستی ايقتيصادلا ایضاح ائت!
تداوی اوچون کوکوندن ايصلاح ائت!
222
اویقارلاش کی، اولاسان عادیل قاضی
اویناما موللا چالمیًش اولسا سازی
دئسه اولدورون بالتاجی آرازی
عدالت ایسته ین "کافیر" ساییًلسا،
"کافیر"لیک یاخشيًدی، هم ده یاییًلسا
223
اویقارلاش کی، اويقارلاشديًر خالقيًنی
يئيه بيلمه يه اوزگه نين حاققيًنی
ياشادا اينسانليًق ايله سايقيًنی
وحشيليک وحشی صينفين محصولودور
اينسانليًق خالقيًن ياشام اوصولودور
*- حاکيم کولتور حاکيم صينفين ماليًديًر.
224
اویقارلاش کی، خسته لیگین دوزه له
اينسانسئورلیگیندن خوشون گله
دیه ايسلامیًن اوره گینی دله
قادیًن صینفی باسا سنی باغيًريًنا
قاتیًلا اویقارلاشدیًران چاغيًريًنا.
225
آی ائللر، من ده گوکدن دوشمه ميشم
اوزگه دن آليًب قوشما قوشماميًشام
بوشونا اوغراشيًب ووروشماميًشام
منيم قوشمام يئنی بير تئورودور
آذربايجان خالقی نيًن شوعورودور
226
من آغلار آرازیًم تکين آخارام
ناظیًم حیکمت کيمی یانیًب یاخارام
گونشيم باتان زامان من شاخارام
من دوغما خالقیًمیًن قیًزیل گولویم
اونون دردیندن اوتن بولبولویم
227
آراز ایستر خالقيًنی موتلو گوره
کیرلی ذئهینلری سیله سوپوره
دوشونوش تملینی دوزگون هوره
بو ساواشیًن هدفی آزادلیًقدیًر
محصولو موتلولوقدور، آبادلیًقدیًر
228
اوتایدا دونيوی آغيًل حاکيمدیر
نسيمی، اوزئيير، جليل حاکيمدیر
بوتایدا چاغ ديًشی، جاهيل حاکيمدیر
يوز ايل اونجه آتيًلميًش آدديًملاری،
آتيًب- قورتارمالیًييًق ... ماداملاری.
229
آراز دينچی بئينینه ايشيًق ساچيًب
دينين ووردوغو دوگونلری آچيًب
موللا آيديًنلانميًش ساحه دن قاچيًب
چونکو موللا بيلير آغيًللی ساپماز
جهلينی ايتيرن آختاريًب- تاپماز
هئچ بير موللا دئموکرات اولا بيلمز،
قورآنا قارشی زورنا چالا بيلمز. <
او جمله دن ايرتيجاچی شئيخ محمّد خيابانی.
(بوگونکو وطن اوولادی خام دئييل.)
230
آراز زورلاشديًردی حوکوم سورمه يی
توپلومداکی اينسانی سومورمه يی
ائوده کی آروادی کوله گورمه يی
بو کيتابی اوخويان خالق حور اولار
پامبيًق ايله ده باش کسمک زور اولار
231
اوخو "اويقارلاش!" آدلی بو يازيًنی
سن ده آرتيًر سازيًنی آوازيًنی
يايقيًنلاشديًر بو دوشونوش طرزینی
دوشونوش طرزی دييشمه دن اونجه <
چيچکلنه بيلمز باغداکی قونچه
(دولويا اوغرايار باغداکی قونچه)
232
بو اثر خالقيًما اوولاد بورجودور
اونون منده داشيًديًغی گوجودور
خالقی تمثيل ائدن آيديًن سولچودور
من اونون آچديًغی گولری درديم
بو شئکيلده ماسا اوستونه سرديم
*- ساغچی:
... گه له نک و گوره نکلره، مئوجود
دوزه نه باغلی قالان سياسی گوروشو
تمثيل ائده ن کيشی ويا پارتی.
تورک ديل کورومو تورکچه سوزلوک – آنکارا
(685 -جی بنده باخيًنيًز!)
233
منیم قوشمام اورکلرده یازیًلار
مکتب درسلیگی ائدرلر قاضيًلار
علم اونا حسر اولان سئرگی آرزيًلار
قوماشی ایپک دئییلسه ده بئزدی
سئنتزی مکتبدی، هر بندی تئزدی
234
سورسا کيمدير بو کيتابيًن يازاری؟
تانی دوست قيًليًفلی "مردوم آزاری"
دهً شيريندير ساتقيًنليًغيًن بازاری
دلی بير داش سالميًش اولسا قويويا
يوز آغيًللی چيًخارا بيلمز گويا.
2002